3 grudnia 2023
W każdym wieku sen odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia oraz prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wpływa na zachowanie odporności, co w przypadku osób starszych jest bardzo ważne, ale również na psychikę oraz kondycję fizyczną. Zaburzenia snu, w tym bezsenność to problemy dotykające osoby zarówno młode, jak i starsze. Nieprzespane noce i kłopoty w zaśnięciu mogą doprowadzić do szeregu nieprzyjemnych i trudnych do zwalczenia konsekwencji. Poznaj przyczyny i sposoby rozwiązania problemu zaburzeń snu u osób w podeszłym wieku.
Bezsenność u osób starszych może wywołać wiele czynników. Można podzielić je na cztery główne grupy – dolegliwości fizyczne oraz psychiczne, a także nieprawidłowe gospodarowanie czasem za dnia oraz przyjmowane leki i nieodpowiednia dieta. Wśród tych pierwszych znajdują się różnego rodzaju bóle i schorzenia oraz choroby. Należą do nich na przykład bóle kręgosłupa czy stawów, problemy z nietrzymaniem moczu, trudności z oddychaniem, nadciśnieniem i problemy kardiologiczne oraz choroby układu trawiennego i wiele innych. Problemy na tle psychicznym to między innymi depresja, na którą może cierpieć podopieczny, zaburzenia lękowe, nerwica oraz stres. Trzecia grupa, czyli nieprawidłowe gospodarowanie czasem to przede wszystkim drzemki w trakcie dnia, które powodują późniejsze problemy z zasypianiem. Takie drzemki mogą stać się powodem rozregulowania rytmu i cyklu snu. Doprowadzić może do tego też długie przesiadywanie przed telewizorem lub komputerem, a co za tym idzie przesunięcie cyklu snu. Czasem wystarczy kilka razy położyć się nieco później, a organizm zaadaptuje dane pory jako naturalne, uniemożliwiając w przyszłości wcześniejsze zaśnięcie. Problemy ze snem u seniora mogą wywołać także zażywane leki, których bezsenność może być jednym ze skutków ubocznych oraz zła, ciężkostrawna dieta.
Jak w przypadku wielu problemów również tutaj najważniejsza jest rozmowa. Szczera konwersacja z seniorem może zaowocować poznaniem tego, co powoduje kłopoty ze snem. O ile przyczyny mogą tkwić w złym zaplanowaniu dnia, z którym dobry opiekun może i powinien sobie poradzić lub zbyt ciężką dietą, o tyle kłopoty zdrowotne zdecydowanie powinien rozwiązywać specjalista. Należy poinformować o nich również najbliższą rodzinę podopiecznego. Bliscy będą mogli pomóc seniorowi na przykład od strony psychicznej okazując potrzebne zainteresowanie i troskę. Opiekun powinien potrafić zadbać o prawidłową higienę snu seniora, a także ustabilizować codzienny harmonogram eliminując z niego na przykład drzemki w środku dnia. Poprawę snu może przynieść również aktywność fizyczna – lekki wysiłek w postaci spaceru lub ćwiczeń z pewnością pomoże zasnąć osobie starszej. Kluczowe znaczenie w leczeniu bezsenności ma dieta. Warto wyeliminować z niej ciężkostrawne posiłki, należy dbać też o odpowiednie nawodnienie podopiecznego. Nie warto jednak podawać dużej ilości płynów przed snem, gdyż może to powodować nocne pobudki i wycieczki do toalety. W problemach ze snem u osoby starszej mogą również pomóc różnego rodzaju techniki relaksacyjne, medytacje lub masaże. Na kłopoty ze snem wykorzystuje się mieszanki ziół, takich jak melisa, kozłek lekarski, rumianek oraz lawenda. Łagodzą one napięcie psychiczne, niwelują stres oraz uspakajają. Niektóre z nich wydłużają fazy snu i zmniejszają liczbę nocnych pobudek w środku nocy.
Jeśli kłopoty ze snem ciągle będą się utrzymywać należy udać się do lekarza. Istnieją różnego rodzaju tabletki wspomagające prawidłowy sen, wśród nich te z melatoniną oraz krople, czy syropy. Należy jednak wiedzieć, że tego typu rozwiązania powinny być ostatecznością, a z problemem warto najpierw zmierzyć się naturalnymi metodami.
Przyczyny bezsenności u osób starszych mogą mieć różne podłoże. O ile jest to często duży kłopot, który doprowadza do szeregu konsekwencji i należy go leczyć, o tyle warto robić to najpierw niemedycznymi metodami. Ustabilizowanie dziennego rytmu oraz prawidłowa dieta, aktywność fizyczna i psychiczne wsparcie są zdecydowanie tym, co na sen dla seniora będzie najlepsze.
